تاثیر تنش خشکی و تیمار با پرولین برالگوی نواری آنزیم های آنتی اکسیدان درهیپوکتیل گیاهچه ی آفتابگردان

برای بررسی اثر تنش کم آبی و تیمار خارجی پرولین بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز (sod)، کاتالاز (cat) و پراکسیداز (pox)، تیمار کم آبی ناشی از پلی اتیلن گلیکول در سه سطح صفر، 4- و 8- بار و پرولین در سه سطح صفر، 5 و 10 میلی مولار, در مرحله گیاهچه ای آفتابگردان مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی بر روی 10 ژنوتیپ آفتابگردان متعلق به دو گروه حساس و متحمل انجام گرفت و الگوی نواری آنزیم ها با الکتروفورز در ژل های افقی آکریل آمید 5/7 درصد بررسی شد. در کل برای cat، sod، و pox به ترتیب یک، دو و چهار ایزوفرم قابل تکرار مشاهده شد. ارزیابی کمی فعالیت دنسیتومتریک هفت ایزوزیم مشاهده شده بکمک نرم افزار mcid و تجزیه های آماری داده ها نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر فعالیت چهار ایزوزیم sod1، sod2، cat1 و pox1 تفاوت معنی دار وجود دارد. ایزوزیم sod1 با افزایش میزان تنش و تیمار پرولین تغییر معنی دار نشان نداد. اثر متقابل ژنوتیپ × تنش و ژنوتیپ × پرولین برای sod2 معنی دار شد. تنش کم آبی و اثر متقابل تنش × ژنوتیپ روی فعالیت ایزوزیم cat1 اثر معنی دار گذاشت. در حالی که فعالیت ایزوزیم pox1 در سطوح تنش و پرولین غیر معنی دار بود، اثر متقابل ژنوتیپ × پرولین و تنش × پرولین و اثر سه جانبه تنش × پرولین × ژنوتیپ معنی دار شد. فعالیت ایزوزیم sod2 تا حد زیادی تحت تاثیر ژنوتیپ قرار گرفت به طوری که در سطوح مختلف تنش و پرولین، برخی ژنوتیپ ها افزایش فعالیت نشان دادند و برخی دیگر واکنش نشان ندادند. با افزایش میزان تنش فعالیت ایزوزیم cat1 و pox1 افزایش یافت. تیمار خارجی 5 میلی مولار پرولین باعث کاهش فعالیت ایزوزیم pox1و cat1 در حضور تنش شد. تجزیه داده ها بر اساس دو گروه حساس و متحمل آفتابگردان در برابر تنش کم آبی نشان داد که تنها فعالیت pox1 بین دو گروه فوق اختلاف معنی دار دارد و لذا در صورت تایید این نتیجه می توان از این ایزوزیم در تشخیص ژنوتیپ های متحمل به کم آبی در مرحله گیاهچه ای استفاده کرد.